Knie, onderbeen & enkel

Knieblessure

Veruit de meeste sportblessures zijn knieblessures. Bij ruiters komt dit gelukkig minder vaak voor. Een springersknie, lopersknie of beschadiging van de kruisbanden of meniscus bijvoorbeeld. Een acute knieblessure ontstaat meestal als gevolg van een ongecontroleerde beweging, botsing of val. Meestal zijn het dan de banden of meniscus die beschadigd raken. De meeste andere blessures ontstaan door overbelasting van het kniegewricht. Blessures rond de meniscus, aan de pees van de grote strekspier en rond de knieschijf zie je het meest.

Enkel blessures

Na de knieblessure komt de enkelblessure veel voor. Bij ruiters ontstaat het regelmatig buiten de sport bij grondwerkzaamheden.

Het betreft meestal een verzwikking: een uitrekking van de structuren rondom het enkelgewricht. Meestal zwikt de voet naar binnen, soms echter ook naar buiten. Een verzwikte enkel is direct vrij pijnlijk, maar meestal wordt de pijn snel minder. In minder ernstige gevallen kan de activiteit snel weer hervat worden, maar in ernstiger gevallen kan het herstel lang duren, zeker als er gewrichtsbanden gescheurd zijn.

Oorzaak van een verzwikte enkel: Een verzwikte enkel kan simpelweg in het huishouden optreden, bv bij het afstappen van een keukentrapje. Meestal echter treedt het op tijdens het sporten of wandelen:

• Een oneffen ondergrond kan de voet al een beetje uit balans zetten, wat de kans op verzwikken vergroot
• Tijdens een sprong of zijdelingse beweging
• Simpelweg "verstappen", zonder dat er een specifieke reden aanwijsbaar is
• Zwakke enkels of ongetrainde spieren
• Een eerdere enkelverzwikking waardoor de gewrichtsbanden al wat zwakker zijn
• Slechte schoenen met weinig steun

Symptoom van een verzwikte of verstuikte enkel is het plotselinge omzwikken van de voet en de scherpe pijn die daarmee gepaard gaat. De pijn is vrij acuut, en wordt meestal snel minder. Bij een beperkte enkelverzwikking kan al vrij snel in ieder geval weer voorzichtig gelopen worden zonder al te veel pijn, in ernstiger gevallen is dit niet mogelijk en is ondersteuning nodig. Vaak wordt de enkel blauw en treedt een zwelling op. Zeker als de zwelling direct optreedt kan dit wijzen op ernstig letsel. Strekken en buigen van het gewricht is lastig.

De beste behandeling na het optreden van een verzwikte enkel is het houden van rust en koelen met ijs. Probeer de enkel niet te belasten en vraag ondersteuning, of ga desnoods met krukken lopen. Om de pijn te verminderen kun je paracetamol innemen. Als de klachten niet te erg zijn zal de verstuikte enkel zelf genezen, en kan bewegen voorzichtig hervat worden.

Als de klachten langer aanhouden of als je veel pijn hebt is het beste om een arts of fysiotherapeut te raadplegen. Deze kan onderzoeken hoe groot de schade is, en of er mogelijk banden geheel of gedeeltelijk gescheurd zijn.

Achillespeesontsteking

Achillespeesontsteking is een typische sportblessure. De achillespees is de pees die van de hak naar de kuitspier loopt. Achillespeesontsteking kan vrij geleidelijk, zonder specifiek trauma ontstaan. De pijn kan vrij zeurend zijn, maar soms ook pijnscheuten veroorzaken. Achillespeesontsteking moet zeker niet onbehandeld gelaten worden, anders bestaat het gevaar dat de achillespees verzwakt en soms zelfs scheurt (achillespees ruptuur). Achillespeesontsteking kan verergerd worden door activiteiten die herhaaldelijk stress op de pees uitoefenen, zoals bv hardlopen. Vooral bij deze sporters is behandeling lastig omdat ze zo snel mogelijk weer willen hardlopen. Vaak blijken de eerste stappen uit bed (of na een tijd op een stoel zitten) pijnlijk, en moet de achillespees opwarmen voordat de eerste pijn wegtrekt. Het feit dat de pijn na een beetje opwarmen wegtrekt betekent niet dat de blessure dus wel overgaat.

Er zijn verschillende oorzaken voor achillespees ontsteking. De meest voorkomende is overpronatie (platvoeten). De voetboog zakt dan als het ware door onder uw gewicht, wat stress uitoefent op de achillespees. Ook het dragen van slechte schoenen kan hiertoe bijdragen. Ook niet opwarmen voor het hardlopen kan de blessure veroorzaken. Daarnaast kan sprake zijn van een te korte achillespees of andere voetafwijkingen.

Typische achillespeesontsteking symptomen zijn pijn en stijfheid in het gebied rond de achillespees. Over het algemeen is dit op een plek een paar cm boven de hak. Net als bij hielspoor begint de blessure geleidelijk en wordt dan erger naarmate je doorgaat met sporten. Ook zijn de klachten bij deze sportblessure meer aanwezig bij het opstarten na een periode van rust / slaap.

Rust is de eerste stap in genezing van achillespeesontsteking. Vooral atleten moeten zorgen voor een goede warming-up. Daarnaast zijn er goede stretching oefeningen beschikbaar. Ook zijn er in de handel verschillende hulpmiddelen beschikbaar, zoals siliconen hielkussens en braces. Vooral hielkussens werken goed door een dempende werking en een lichte verhoging van de hak. Dit vermindert de rek op de achillespees.